به گزارش خبرگزاری توانیر، از زمان اختراع برق تا به امروز، استفاده‌های زیادی از این انرژی شده است. شاید ادیسون، با وجود آگاهی از اهمیت اختراعی که داشته است، باز هم فکر نمی‌کرد روزی انرژی الکتریسیته به جایی برسد که بدون آن زندگی کردن برای مردم مشکل باشد. تقریبا همه صنایع به نحوی به برق وابسته‌اند و بدون آن نمی‌توانند به هدف خود برسند. برای پی بردن به اهمیت این موضوع کافی است که یک بار به وسایلی که در روز با آنها سر و کار دارید، با دقت بنگرید. تقریبا هیچکدام از این وسایل بدون وجود برق در اختیارتان قرار نمی‌گرفتند.
صنعت برق به عنوان صنعت زیربنایی و مادر نقش مهمی در توسعه اقتصادی و رفاه جوامع دارد. اهمیت برق از آن جهت است که به دلیل امکان به کارگیری فناوریهای مدرن‌تر و نیز ملاحظات زیست محیطی، در تمامی زمینه های فعالیت می‌تواند به عنوان انرژی مناسب انتخاب شود.
بدون تردید صنعت برق به عنوان یک صنعت استراتژیک از منظر پیشرفت، توسعه و آبادانی اهمیت بسزایی دارد؛ خصوصا اینکه برق یک انرژی پاک بوده و بهره گیری از آن در قیاس با سوختهای فسیلی، کمترین میزان آلایندگی زیست محیطی را ایجاد می کند، بنابراین میزان دسترسی به آن یکی از شاخصهای توسعه محسوب شده و تاثیر مستقیمی بر آبادانی و پیشرفت اقتصادی داشته و در کنار آن نیز استقرار شبکه منسجم و پایدار برق از کلیدی ترین پیش شرط‌های توسعه به شمار می‌رود.
ماجرای درهم تنیده برق و گاز
برق کشور از چند روش تامین می‌شود که در کشورهای مختلف با توجه به شرایط موجود از انواع منابع و فناوریهای مختلف انرژی برای تولید برق استفاده می‌کنند. بخشی از این انرژی توسط نیروگاه‌های برق آبی، بخشی نیروگاه‌های تجدیدپذیر و مقیاس کوچک و بخش عظیمی از طریق نیروگاه‌های حرارتی که سهم این بخش در کشور حدود ۹۰ درصد است تامین می‌شود؛ در واقع بار اصلی تأمین و تولید برق کشور بر دوش نیروگاه‌های حرارتی قرار دارد.
نیروگاه‌های حرارتی با حرارت و گرما کار می‌کنند؛ یعنی در این نیروگاه‌ها انرژی گرمایی توسط توربین به انرژی حرکتی و سپس توسط ژنراتور به نیروی الکتریکی تبدیل می‌شود. انرژی گرمایی تولید شده در واقع به شکل گاز یا بخار به توربین‌ها می‌رسد و نیروی آنها موجب چرخش توربین‌ها می‌شود.
در عین حال نیاز است به ماجرای درهم تنیده برق و گاز در فصل سرد سال به گونه‌ای عمیق‌تر نگریسته شود، اکنون بیش از ۹۰ درصد از برق کشور در نیروگاه‌های حرارتی شامل نیروگاه‌های گازی، سیکل ترکیبی و بخاری تولید می‌شود و ۱۴۶ نیروگاه و ۶۳۵ واحد نیروگاهی بالغ‌بر ۷۶ هزار و ۶۰۰ مگاوات از ۹۴ هزار مگاوات ظرفیت برق تولیدی در سراسر کشور را تأمین و با توان عملی بیش از ۶۰ هزار مگاوات فعالیت می‌کنند. بر همین اساس نیز به‌منظور پیشگیری از تبعات زیست محیطی سوختهای فسیلی، پاک‌ترین سوخت موجود یعنی گاز برای تولید برق به مصرف نیروگاه‌های کشور می‌رسد.
در فصل سرما با افزایش تقاضای گاز برای مصارف خانگی و صنعتی، بحران کمبود گاز در کشور شدت گرفته است. این مساله به طور مستقیم بر تولید برق در نیروگاه‌های حرارتی تاثیرگذاشته و تهدیدی جدی برای پایداری شبکه برق محسوب می‌شود. برای جبران کمبود گاز، نیروگاه‌ها مجبور به استفاده از سوختهای جایگزین مانند مازوت می‌شوند که هزینه‌های تولید برق را افزایش می‌دهد و از طرف دیگر استفاده از مازوت موجب افزایش آلایندگی هوا و تشدید مشکلات زیست محیطی می‌شود.
#دو_درجه_کمتر، فراتر از یک پویش ملی
از آن جا که در فصل زمستان عمده گاز طبیعی کشور به مصارف خانگی اختصاص می‌یابد و بخش قابل توجهی از گاز مصرفی کشور صرف تولید برق در نیروگاه های گازی می‌شود، مدیریت و کاهش مصارف توام برق و گاز ضرورتی دو چندان پیدا می‌کند. صرفه‌جویی در مصرف انرژی نه‌تنها به کاهش هزینه‌های خانوارها کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در حفظ منابع انرژی و کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی دارد؛ با اتخاذ تدابیر مناسب و استفاده از وسایل برقی و گرمایشی با راندمان بالا، می‌توان به بهبود وضعیت مصرف انرژی در فصل زمستان کمک کرد. همچنین راهکارهای ساده اما مؤثر برای مدیریت مصرف در بخش خانگی مانند؛ خاموش کردن وسایل گرمایشی زمانی که در منزل کسی نیست، بستن دریچه کولر، عدم استفاده از بخاری‌برقی تا حد امکان، تنظیم دمای آب‌گرم‌کن روی ۶۰ درجه نیز وجود دارد که در مدیریت مصرف برق در فصل زمستان بسیار کمک‌کننده است. بخشی از این صرفه‌جویی می‌تواند به این شکل باشد که هم پوشش گرم مناسب‌تری در محیط کار و اداری و هم منزل داشته باشیم و همچنین سیستم‌های گرمایشی را حداقل دو درجه کاهش دهیم.
پویش دو درجه کمتر یک ابتکار عمل ملی است که با هدف مدیریت مصرف انرژی و مدیریت بهینه منابع صورت گرفته است. در این پویش ملی از مردم خواسته می‌شود که دمای محیط زندگی و کار خود را ۲ درجه سانتی گراد کاهش دهند؛ این اقدام ساده اما موثر می‌تواند تاثیرات قابل توجهی بر کاهش مصرف انرژی و در نتیجه کاهش هزینه‌ها و آلودگی محیط زیست داشته باشد.
کارشناسان معتقدند با کاهش دو درجه از دمای محیط، می‌توان تا ۱۵ درصد در مصرف انرژی صرفه جویی کرد. پویش دو درجه کمتر فراتر از یک کمپین صرفه جویی در انرژی است و نمادی از مسئولیت پذیری اجتماعی و توجه به محیط زیست است؛ با مشارکت همگانی می‌توانیم آینده‌ای پایدارتر و بهتر برای خود و نسل‌های آینده رقم بزنیم.
علی زرگری - مدیر روابط عمومی شرکت توزیع نیروی برق زنجان
