به گزارش خبرگزاری توانیر به نقل از پایگاه انرژی Utilities، عربستان سعودی در حال تبدیل شدن به یک رهبر جهانی در تولید انرژی و در آستانه یک تحول مهم در مدیریت برق خود از طریق پذیرش فناوری شبکه هوشمند است. فراتر از سیستمهای برق سنتی، شبکه‌های هوشمند از ارتباطات دیجیتالی پیشرفته و مکانیسم‌های کنترلی برای افزایش کارایی، قابلیت اطمینان و پایداری توزیع برق در سراسر کشور استفاده می‌کنند.
در هسته خود، شبکه هوشمند یک شبکه برق است که از فناوری دیجیتال برای نظارت و مدیریت جریان برق از نیروگاهها به مصرف کنندگان استفاده می کند. این سیستم امکان ارتباط دو طرفه بین شرکت برق و مشتریانش را فراهم کرده و امکان جمع آوری اطلاعات در زمان واقعی و پاسخهای خودکار به تقاضای برق را فراهم می‌کند. اجزای اساسی شبکه‌های هوشمند شامل کنتورهای هوشمند، حسگرها، شبکه‌های ارتباطی پیشرفته و ابزارهای پیچیده تجزیه و تحلیل داده‌ها هستند.
عواملی که موجب پذیرش شبکه هوشمند در عربستان سعودی می‌شود
چندین عامل قانع کننده موجب پذیرش شبکه‌های هوشمند در عربستان سعودی شده است. این کشور به دلیل رشد جمعیت و صنعتی شدن سریع، با تقاضای انرژی روز افزون مواجه است. بین سالهای ۲۰۰۸ تا۲۰۱۸ ، مصرف برق عربستان سعودی تقریباً دو برابر شده و از ۱۶۹۰۰۰ گیگاوات ساعت به ۳۳۱۰۰۰ گیگاوات ساعت رسیده است. شبکه‌های هوشمند در مدیریت کارآمدتر این تقاضای فزاینده حیاتی هستند. علاوه بر این، طرح چشم انداز ۲۰۳۰ با هدف تنوع بخشیدن به اقتصاد و کاهش اتکا به نفت است. سرمایه‌گذاری در شبکه‌های هوشمند با ارتقای منابع انرژی تجدیدپذیر و افزایش بهره‌وری کلی انرژی با این چشم انداز هم‌سو می‌شود. پایداری زیست‌محیطی یکی دیگر از محرک‌های کلیدی است، زیرا شبکه‌های هوشمند از ادغام منابع انرژی تجدیدپذیر مانند خورشید و باد پشتیبانی می‌کنند که برای کاهش انتشار کربن بسیار مهم است.
مزایای شبکه های هوشمند
پیاده سازی شبکه‌های هوشمند مزایای زیادی برای عربستان سعودی به همراه دارد. این سیستمهای پیشرفته به طور قابل توجهی قابلیت اطمینان و انعطاف پذیری منبع برق را با شناسایی سریع و جداسازی عیوب افزایش می دهند و در نتیجه قطعی برق را به حداقل می رسانند و از منبع تغذیه پایدار اطمینان می دهند. به گفته آژانس بین المللی انرژی، فناوریهای شبکه هوشمند می توانند مدت زمان قطع برق را تا بیش از ۵۰ درصد کاهش دهند. شبکه‌های هوشمند با ارائه داده‌های بی‌درنگ در مورد مصرف انرژی، مصرف‌کنندگان را قادر می‌سازد تا مصرف برق خود را بهینه کنند، که منجر به صرفه‌جویی قابل توجهی در انرژی و کاهش قبوض آب و برق می‌شود. یک مطالعه توسط McKinsey & Company نشان داد که ابتکارات شبکه هوشمند می تواند مصرف انرژی را تا ۱۰ درصد کاهش دهد. آنها همچنین ادغام منابع انرژی تجدیدپذیر در شبکه را تسهیل می کنند، عرضه و تقاضا را متعادل می‌کنند و به طور متناوب انرژیهای تجدیدپذیر را مدیریت می کنند. علاوه بر این، فرآیندهای خودکار و تعمیر و نگهداری قابل پیش بینی و پیشگیری شده و هزینه‌های عملیاتی را کاهش می‌دهد و مدیریت برق را مقرون به صرفه‌تر می‌کند. وزارت انرژی آمریکا تخمین می‌زند که فناوریهای شبکه هوشمند می‌توانند سالانه ۱۳۰ میلیارد دلار در هزینه‌های عملیاتی تولید برق در سطح جهان صرفه جویی کنند.
ابتکارات شبکه هوشمند عربستان سعودی
عربستان سعودی چندین ابتکار برای استقرار فناوری شبکه هوشمند راه اندازی کرده است. این کشور یک نقشه راه ملی شبکه هوشمند تهیه کرده است که اجرای شبکه های هوشمند را با تمرکز بر پیشرفت های تکنولوژیکی، چارچوب های نظارتی و مشارکت ذینفعان ترسیم می کند. شرکت برق عربستان (SEC) نصب گسترده کنتورهای هوشمند را با هدف نصب ۱۰ میلیون کنتور هوشمند تا سال ۲۰۲۵ آغاز کرده که امکان نظارت بر مصرف انرژی در زمان واقعی و بهبود دقت صورت‌حساب را فراهم می‌کند. علاوه بر این، عربستان سعودی به شدت در طرحهای انرژی تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری می‌کند، مانند نیروگاه خورشیدی سکاکا و مزرعه بادی دومات الجندل، جایی که شبکه‌های هوشمند نقش مهمی در ادغام این منابع تجدیدپذیر در شبکه ملی دارند.
چالشها و چشم اندازهای آینده
علیرغم مزایای قابل توجه، انتقال به شبکه های هوشمند چندین چالش را به همراه دارد. ارتقای زیرساختهای برق موجود برای تطبیق با فناوری شبکه هوشمند مستلزم سرمایه‌گذاری و زمان قابل توجهی است. بانک جهانی تخمین می‌زند که سرمایه‌گذاری جهانی مورد نیاز برای زیرساختهای شبکه هوشمند تا سال ۲۰۳۰ به ۳۸۰ میلیارد دلار خواهد رسید. افزایش اتصال و دیجیتالی شدن شبکه‌های هوشمند همچنین نگرانی‌های امنیت سایبری را افزایش می‌دهد و نیاز به اقدامات امنیتی قوی برای محافظت در برابر تهدیدات سایبری دارد. علاوه بر این، توسعه مهارتها و تخصصهای لازم برای مدیریت و راه اندازی شبکه های هوشمند برای اجرای موفقیت آمیز آنها ضروری است.
با نگاهی به سالهای پیش رو، آینده شبکه های هوشمند در عربستان سعودی امیدوارکننده به نظر می رسد. سرمایه‌گذاری مستمر در فناوری، پشتیبانی نظارتی و همکاری بین‌المللی کلیدی برای پیشبرد تکامل سیستم مدیریت برق عربستان خواهد بود.
شبکه های هوشمند قرار است مدیریت برق را در عربستان سعودی متحول کنند و راه را برای آینده انرژی کارآمدتر، قابل اعتمادتر و پایدارتر هموار کنند. این کشور خود را در مسیری قرار داده است که نه تنها زیرساختهای انرژی خود را تقویت می کند، بلکه چشم انداز خود را در زمینه تنوع اقتصادی و نظارت بر محیط زیست نیز پیش می‌برد. همانطور که کشور عربستان به نوآوری و سرمایه گذاری در راه حل های شبکه هوشمند ادامه می‌دهد، معیاری برای تحول انرژی در منطقه و فراتر از آن تعیین می کند.
ترجمه و تنظیم: مرتضی توکلی
