مروری بر نقش تعیین كننده دمای آسایش كولرها در عبور بی دغدغه از تابستان؛ قله 72700 مگاواتی مصرف برق با تنظیم دمای آسایش فرو می ریزد

به گزارش پایگاه خبری توانیر، تابستان همچنان تخته گاز می تازد و عبور دما از مرز 40 درجه در کشور، ا‍‍‍‍‍ژدهایی را تداعی می کند که برای غلبه بر گرما مشتاق بلعیدن انرژی است. مصرف برق بخشهای غیر مولد تا جایی اوج می گیرد که تولید بخشهای مولد و صنعتی و در نتیجه اقتصاد ملی را تحت تاثیر قرار داده، نیاز کنترل نشده مصرف تا حدی افزایش یافته که زیرساختهای نیروگاهی با حداکثر ظرفیت تولید، پاسخگو نیست و پر باری خطوط انتقال تا توزیع، آستانه تحمل شبکه را به بازی گرفته و شرایط تا جایی پیش می رود که با عملکرد رله های حفاظتی، چاره ای جز خاموشی باقی نمی ماند.
این سناریویی واقعی است که سال 1400 تجربه شد و مردم مجبور شدند در شرایط قطع برق، گرمای تابستان را بی کم و کاست تحمل کنند و البته تبعات انسانی خاموشی در مناطق گرمسیر  و شرجی که برق برایشان حکم اکسیژن را دارد، فراتر از توصیف است.
اما این تمام ماجرا نیست در ادبیات برق بالاتر از سیاهی هم وجود دارد و باید هوشیار بود که مصرف بی رویه برق می تواند علاوه بر بروز حوادث و خاموشیهای محدود، به خطای عملکرد تجهیزات حفاظتی و به تبع آن گسترش حوادث منجر شود که تبعات سهمگین تری به دنبال داشته و به خاموشی گسترده یا (blackout) منجر می شود.
هرچند صنعت برق کشور طی بیش از دو دهه اخیر ( از 12 فروردین 82 تاکنون) چنین بحرانی را تجربه نکرده اما در این 20 سال کشورهای اروپایی ،امریکا و برخی کشورهای منطقه مثل ترکیه به دفعات دچار آن شدند و بازیابی شبکه در این مناطق روزها و هفته ها و در برخی کشورها مثل پورتوریکو در آمریکای مرکزی ماهها به طول انجامید پس هوشیار باشیم که مصرف بی رویه برق ولو در حد یک لامپ اضافی یا افزایش بیش از حد سرمای کولر، به مثابه قدم گذاشتن در مسیری است که به تاریکی ختم می شود.

ریزش قله مصرف با رعایت دمای آسایش
به گفته مسوولان صنعت برق نزدیک 50 درصد اوج بار 72700 مگاواتی شبکه به مصرف خانگی اختصاص دارد که 30 هزار مگاوات آن مربوط به بارهای سرمایشی است از طرفی هریک درجه کاهش برودت کولرهای گازی در تابستان تا 5 درصد از هزینه برق مصرفی را کاهش می دهد، بنابر این اقدامات صرفه جویانه مشترکان در این بخش، برای عبور بی دغدغه از تابستان بسیار تعیین کننده و اقتصادی است.
در واقع آنچه باید انجام دهیم بسیار ساده است، تنظیم دمای آسایش 25 درجه در کولرهای گازی و استفاده از دور کند کولرهای آبی از اثربخش ترین راهکارهاست و می توانیم با استفاده از سایبان برای کولرهای آبی و کندانسور کولرهای گازی، استفاده از لوازم سرمایشی استاندارد و دارای رتبه انرژی A و بالاتر و خاموش کردن کولرها و لوازم برقی اضافه و استفاده از وسایل برقی پر مصرف در ساعات کم باری، هرچه بیشتر در ریزش قله 72700 مگاواتی مصرف برق تاثیرگذار باشیم.
همچنین با توجه به کاهش دمای داخلی بدن در طول شب و هنگام استراحت، می توان برودت کولر گازی را کاهش داد تا از سرمای ناخواسته در طول شب جلوگیری شود، براساس تحقیقات ،دمای مطلوب کولر گازی در تابستان روزها  25 و شبها بین 30 تا 32 درجه است و به این ترتیب علاوه بر خلاصی از سرمای آزاردهنده در طول شبانه روز، در هزینه برق مصرفی نیز صرفه جویی می شود. لازم به ذکر است ساعات پرباری شبکه 11 صبح تا 5 بعدازظهر و 20 تا 23 شب اعلام شده است.
نتیجه مقاله علمی مورد تایید وزارت علوم با عنوان دمای آسایش حرارتی مردم تهران نشان می دهد حد آسایش حرارتی و دمای خنثی در تهران از قابلیت حداقل 25 درصد صرفه جویی انرژی مصرفی در این کلانشهر حکایت دارد.
بر اساس این بررسی در دهه اول قرن بیستم اندازه گیری کمی درجه حرارت، رطوبت هوا، سرعت جابه جایی هوا و شدت تشعشعات برای تشخیص تنشهای حرارتی در انسان مورد توجه قرار گرفت و چند دهه بعد میزان فعالیت و میزان پوشش لباس به آن اضافه شد و اساس استاندارد بین المللی ISO-7730 قرار گرفت و بعدها مشخص شد عوامل دیگر از جمله فرهنگ در تعیین شرایط آسایش حرارتی دخالت دارد.
اما یک مداخله ذهنی نیز وجود دارد برخی افراد گرمایی و برخی سرمایی اند به عنوان مثال افراد گرمایی در دمای 24 تا 26 درجه آسایش در فصل گرما احساس خوشایندی ندارند و برودت را تا حدی افزایش می دهند که احساس سرما کنند، از طرفی همین افراد هنگام پیاده روی در گرمای طاقت فرسای تابستان ،احساس خوشایندی از پیاده روی در مسیرهای سایه دارند این در حالیست که دمای سایه به مراتب بیشتر از دمای آسایش است که نشان می دهد بدن انسان در تطبیق با دمای محیط از قابلیت بالایی برخوردار است.

وجدان اجتماعی لایق پاداش است
ضرورت اصلاح رفتار مصرفی مشترکان از منظر دیگر نیز قابل بررسی است به واقع باید دید در شرایطی که دولت تامین برق خانگی و رفاه مردم را به عنوان خط قرمز خود تضمین کرده ، وظیفه ما به عنوان یک مصرف کننده چیست؟ ما مردمی هستیم که فرسنگها دورتر به کمک مردمان ستم دیده می رویم تا آنها را از ستم و ظلم نجات دهیم پس حتما راضی نمی شویم مردم مناطق گرمسیر و محروم از مصرف بی رویه ما متضرر شوند یا بخش صنعت و تولید به دلیل کمبود برق از رونق بیافتد و تجهیزات گرانقیمت صنعت برق زیر بار مصرف بی رویه آسیب ببیند و البته این نوع دوستی که نمایانگر وجدان بیدار اجتماعی است شایسته قدردانی و پاداش است.
از این رو وزارت نیرو طرح موسوم به پاداش صرفه جویی برق را از سال گذشته به اجرا گذاشت که امسال عمومیت یافته و مشترکان صرفا با کاهش مصرف برق نسبت به دوره مشابه سال قبل از پاداش صرفه جویی و قبض رایگان بهره مند می شوند و تا امروز نیز حدود 35 درصد از مشترکان خانگی که مصرف برقشان را نسبت به سال قبل کاهش دادند، بیش از 400 میلیارد تومان پاداش دریافت کردند.
به گفته سخنگوی صنعت برق 'امسال قله مصرف شبکه برق کشور به اندازه 2700 مگاوات و معادل مصرف سه استان کرمانشاه، ایلام و کردستان افزایش یافته و رکورد اوج بار تابستان در روزهای اخیر به 72700 مگاوات رسید' که برای رهایی از این وضعیت دو راهکار پیش پای وزارت نیرو قرار دارد نخست تبعیت بخش تولید از رشد فزاینده مصرف و احداث بیش از 3 هزار مگاوات نیروگاه و دوم بهینه سازی مصرف و اشاعه فرهنگ مدیریت بار و مصرف انرژی که مورد اخیر راهکار منطقی و اصلی صنعت برق در تمامی کشورها محسوب می شود.
گزارش از: قدرت ا... علیزاده